HTML và CSS Là Gì? Khám Phá Nền Tảng Xây Dựng Website

Ngày nay, internet đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Khi truy cập internet, chúng ta tương tác hằng ngày với các trang web. Nhưng bạn có biết các trang web được xây dựng như thế nào hay không? Hai ngôn ngữ lập trình web cơ bản và quan trọng nhất chính là HTML và CSS. Vậy HTML và CSS là gì? Chúng có vai trò như thế nào trong việc xây dựng nên các trang web? Cùng Plugin.com.vn đi tìm hiểu câu trả lời qua nội dung bài viết dưới đây nhé!

Giới thiệu về HTML là gì?

HTML viết tắt của HyperText Markup Language, là ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản được sử dụng rộng rãi để tạo nên các trang web. HTML mô tả cấu trúc và nội dung của một trang web bằng cách sử dụng các thẻ đánh dấu. Các thẻ HTML cho phép người dùng tạo siêu liên kết, chèn hình ảnh, video, âm thanh, văn bản định dạng và nhiều nội dung khác vào trang web. HTML được phát triển bởi Tim Berners-Lee vào những năm 1990. Kể từ đó, HTML đã trở thành ngôn ngữ chuẩn để tạo nội dung web và là nền tảng cho World Wide Web.

Các thẻ cơ bản trong HTML

Các thẻ HTML được sử dụng để định dạng nội dung trên trang web. Một số thẻ cơ bản thường được sử dụng trong HTML bao gồm:

Thẻ tiêu đề: <h1> đến <h6> để xác định các tiêu đề.
Thẻ đoạn văn: <p> để tạo đoạn văn.
Thẻ liệt kê: <ul> (danh sách không có thứ tự), <ol> (danh sách có thứ tự) và <li> để tạo danh sách.
Thẻ liên kết: <a> để tạo liên kết.
Thẻ ảnh: <img> để chèn ảnh.
Thẻ bảng: <table>, <tr>, <td>… để tạo bảng.
Thẻ form: <form>, <input>, <select>… để tạo form.

Ngoài ra còn rất nhiều thẻ HTML khác giúp định dạng và tổ chức nội dung trang web.

Cấu trúc cơ bản của một tài liệu HTML

Một tài liệu HTML cơ bản bao gồm các phần sau:

Thẻ khai báo doctype: <!DOCTYPE html> để khai báo đây là tài liệu html5.
Thẻ <html>: bao bọc toàn bộ nội dung trang web.
Thẻ <head>: chứa các siêu dữ liệu của trang như tiêu đề, mã CSS, Javascript.
Thẻ <title>: xác định tiêu đề của trang.
Thẻ <body>: chứa nội dung hiển thị của trang web.
Các thẻ định dạng văn bản, hình ảnh, bảng… bên trong thẻ <body>.

Giới thiệu về CSS là gì?

CSS viết tắt của Cascading Style Sheets, được sử dụng để định dạng giao diện người dùng của các trang web HTML và XML. CSS mô tả cách các phần tử HTML sẽ được hiển thị trên màn hình, giấy hoặc các phương tiện truyền thông khác.

CSS giúp tách biệt nội dung và trình bày của website. Thay vì đặt các mã format vào từng thẻ HTML, ta có thể sử dụng CSS để kiểm soát phong cách cho nhiều trang web cùng lúc. CSS giúp website dễ dàng thay đổi giao diện bằng cách thay đổi file CSS mà không cần sửa từng trang HTML.

Các kiểu CSS (Inline, Internal, External)

Có 3 cách chính để thêm CSS vào website:

Inline CSS: Thêm thuộc tính style trực tiếp vào các thẻ HTML.
Internal CSS: Sử dụng thẻ <style> trong phần <head> của trang HTML.
External CSS: Tạo một file CSS riêng (vd: style.css), sau đó liên kết file đó vào HTML sử dụng thẻ <link>.

Mỗi cách có ưu nhược điểm riêng và được sử dụng trong các trường hợp khác nhau. Trong đó external CSS là phổ biến và được khuyến nghị sử dụng nhất.

Cách tạo file CSS

Để tạo một file CSS, bạn cần làm theo các bước sau:

Tạo một file văn bản thông thường, đặt tên là style.css hoặc tên gì đó có phần mở rộng .css.
Sử dụng các quy tắc CSS để định dạng các phần tử HTML. Mỗi quy tắc bao gồm:
- Selector: xác định phần tử HTML cần định dạng.
- Declaration block: các thuộc tính style cần áp dụng, bên trong cặp dấu ngoặc nhọn { }.
Lưu file CSS lại.
Liên kết file CSS vào HTML bằng thẻ <link> trong phần <head>.

Như vậy là bạn đã có thể sử dụng CSS để định dạng giao diện website.

Mối quan hệ giữa HTML và CSS là gì?

HTML và CSS có mối quan hệ mật thiết với nhau, mỗi công nghệ đảm nhận một vai trò riêng biệt nhưng lại bổ trợ cho nhau để tạo nên một trang web hoàn chỉnh.

Tại sao cần sử dụng CSS với HTML?

HTML dùng để xây dựng nội dung và cấu trúc trang web. Tuy nhiên, chỉ sử dụng HTML thôi thì trang web sẽ không có định dạng, trông rất đơn điệu và khó coi. Do đó, cần kết hợp với CSS để tạo định dạng cho trang web.

Một số lý do sử dụng CSS với HTML:

CSS giúp định dạng trang web chuyên nghiệp và thẩm mỹ hơn.
CSS giúp người dùng dễ đọc nội dung hơn bằng cách sắp xếp các khối nội dung một cách khoa học.
CSS giúp tách biệt nội dung và trình bày, giúp dễ dàng thay đổi giao diện website.
CSS giúp đồng nhất phong cách trình bày cho nhiều trang web khác nhau.

Cách liên kết CSS với HTML

Có 3 cách chính để liên kết CSS với HTML:

Inline CSS: Thêm thuộc tính style vào các thẻ HTML.
Internal CSS: Sử dụng thẻ <style> trong phần <head> HTML.
External CSS: Sử dụng thẻ <link> để liên kết file CSS riêng với HTML.

Ví dụ liên kết CSS bằng thẻ <link>:

html

<head>
  <link rel="stylesheet" href="style.css"> 
</head>

Ví dụ minh họa về việc kết hợp HTML và CSS

HTML tạo nội dung và cấu trúc:

html

<h1>Tiêu đề bài viết</h1>

<p>Đoạn văn giới thiệu bài viết</p>

<ul>
  <li>Điểm 1</li>
  <li>Điểm 2</li>
</ul>

CSS định dạng nội dung:

css

h1 {
  color: blue;
  text-align: center; 
}

p {
  font-size: 20px;
  line-height: 1.5;
}

li {
  font-weight: bold;
}

Kết hợp HTML và CSS giúp trang web đẹp mắt và dễ đọc hơn. Các bạn có thể thử nghiệm trực tiếp để hiểu rõ hơn sự khác biệt mà CSS mang lại.

Ứng dụng của HTML và CSS là gì?

HTML và CSS là hai công nghệ nền tảng không thể thiếu trong việc xây dựng các trang web hiện đại. Cùng nhau, chúng tạo nên bộ khung và giao diện trực quan cho hàng triệu website trên toàn cầu.

Tạo trang web đơn giản với HTML và CSS

Với kiến thức HTML và CSS cơ bản, bạn đã có thể tạo ra các trang web đơn giản. Các bước cơ bản:

Xác định nội dung và cấu trúc trang web
Sử dụng HTML để xây dựng nội dung
Thiết kế giao diện bằng CSS: màu sắc, font chữ, hình ảnh nền…
Chia bố cục trang web bằng các thẻ block và flexbox
Thêm các hiệu ứng đơn giản bằng CSS như hover, transition…
Kiểm tra trang web trên các thiết bị khác nhau
Xuất bản trang web lên internet

Nếu chăm chỉ luyện tập, bạn sẽ sớm có thể tự tạo ra các website theo ý tưởng của mình.

Cách liên kết các trang web với nhau

Để liên kết các trang web với nhau, bạn cần sử dụng:

Thẻ <a>: tạo liên kết đến URL của trang khác
Thẻ <nav>: tạo thanh điều hướng liên kết
Relative URL: liên kết các trang trong cùng website
Absolute URL: liên kết đến trang web khác
Sitemap: liệt kê cấu trúc website và mối liên kết giữa các trang

Liên kết các trang giúp người dùng điều hướng dễ dàng trên website của bạn.

CSS cho email và cách sử dụng a href

Để tạo định dạng cho email, bạn cần:

Sử dụng CSS inliner để chuyển CSS sang dạng inline.
Chỉ sử dụng các thuộc tính CSS được hỗ trợ như font, color, margin, padding…
Tránh các mã CSS phức tạp.
Test email trên nhiều ứng dụng email khác nhau.

Để tạo liên kết trong email, sử dụng thẻ <a href="url">text</a>. Thêm thuộc tính target=”_blank” để mở liên kết trong tab mới.

Một số lưu ý khi làm việc với HTML & CSS

Để code HTML và CSS hiệu quả, người làm web cần lưu ý một số điểm sau:

Sử dụng các tiện ích CSS preprocessor như SASS, LESS để viết CSS hiệu quả hơn. Chúng hỗ trợ các tính năng nâng cao như biến, nesting, kế thừa… giúp CSS dễ bảo trì và mở rộng hơn.
Tối ưu hóa việc load CSS bằng cách chia nhỏ file, chỉ load css cần thiết cho page đó, sử dụng minify/concat/cache CSS để load nhanh hơn.
Luôn viết CSS mobile-first khi phát triển responsive. Style cho mobile trước rồi mới đến layout cho desktop/tablet.
Hạn chế sử dụng các thuộc tính CSS hack có thể gây xung đột giữa các trình duyệt.
Để ý tới các vấn đề về accessibility, khả năng truy cập trang web của người khuyết tật. Ví dụ sử dụng thuộc tính alt cho hình ảnh, ARIA attributes.
SEO friendly khi code HTML CSS: sử dụng các thẻ tiêu đề hợp lý, alt cho img, liên kết dễ crawl cho bot,…
Hạn chế sử dụng các framework CSS nặng như Bootstrap nếu chỉ cần dùng một vài tính năng của nó. Nên cân nhắc tới việc tối ưu code cho dự án.
Luôn cập nhật các chuẩn mới của HTML và CSS, chuyển từ HTML4 sang HTML5, từ CSS float sang flex/grid layout,… để có trang web tiên tiến + hiệu quả hơn.
Thử nghiệm trang web trên nhiều trình duyệt và thiết bị khác nhau để đảm bảo tương thích và responsive tốt.

Kết luận

Trên đây là những chia sẻ cơ bản về HTML và CSS là gì, hy vọng sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về công nghệ web này. Để thành thạo HTML và CSS, các bạn cần kiên trì thực hành nhiều bài tập thực tế, vừa học vừa làm mới nắm chắc được. Hãy luôn cập nhật các xu hướng web mới để nâng cao kỹ năng lập trình nhé. Nếu bạn có nhu cầu mua theme WordPress giá tốt, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết nhất nhé!