Ngày nay, internet đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Những trang web, mạng xã hội, công cụ tìm kiếm quen thuộc đã giúp kết nối thế giới và mang lại vô vàn tiện ích cho con người. Tuy nhiên, bên cạnh internet sáng sủa mà ai cũng biết đến, tồn tại một không gian u tối đầy bí ẩn có tên Dark Web.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về Dark Web, khám phá bí ẩn của nó cũng như cách thức hoạt động. Bạn sẽ được biết Dark Web là gì, lịch sử ra đời của nó như thế nào, những cách thức để có thể truy cập vào Dark Web và liệu việc sử dụng Dark Web có an toàn hay không. Bây giờ, hãy cùng Plugin.com.vn – Địa chỉ ban theme chất lượng bắt đầu hành trình khám phá Dark Web ngay thôi nào!
Giới thiệu tổng quan về Dark Web
Đằng sau lớp vỏ bóng loáng của Internet, tồn tại một thế giới ngầm đầy bí ẩn, nơi mà mọi thứ đều có thể xảy ra. Đó chính là Dark Web, một khái niệm vừa hấp dẫn vừa mới lá.
Định nghĩa Dark Web là gì?
Dark Web được định nghĩa là phần sâu của internet mà người dùng cần có công cụ đặc biệt như phần mềm ẩn danh hoặc trình duyệt đặc biệt để truy cập. Dark Web cho phép người dùng hoạt động trực tuyến một cách ẩn danh và hầu như không thể bị truy vết.
Những website trên Dark Web thường có đuôi là .onion và chỉ có thể truy cập thông qua các giao thức đặc biệt như Tor hay I2P. Người dùng cần có kiến thức để tìm đến các trang web này.
Dark Web thường được cho là chứa rất nhiều nội dung bất hợp pháp, như buôn bán ma túy, vũ khí, nội dung đồi trụy hoặc các hoạt động phạm pháp khác. Tuy nhiên, Dark Web cũng chứa nhiều nội dung hữu ích cho người dùng thường, như các diễn đàn trao đổi thông tin về quyền tự do dân sự, nhân quyền hay tự do báo chí.
Lịch sử hình thành Dark Web
Dark Web ra đời cùng với sự phát triển của World Wide Web vào những năm 1990. Lúc bấy giờ, một số người lo ngại rằng internet đang bị theo dõi và kiểm soát ngày một nhiều bởi các chính phủ và tập đoàn. Họ muốn tạo ra một không gian internet độc lập, cho phép người dùng hoạt động ẩn danh. Một số dự án điển hình đã ra đời để phục vụ mục đích này:
- Freenet: ra mắt năm 1999, cho phép chia sẻ các file một cách ẩn danh thông qua mạng lưới phân tán đồng đẳng (peer-to-peer).
- Tor: ra mắt năm 2002, cho phép ẩn danh trực tuyến thông qua các nút trung chuyển để che giấu vị trí thực của người dùng. Tor hiện là công cụ truy cập Dark Web phổ biến nhất.
- I2P: ra mắt năm 2003, cũng sử dụng mạng lưới phân tán và mã hóa để bảo vệ quyền riêng tư của người dùng.
Những nỗ lực này đã tạo nên cơ sở cho sự ra đời của Dark Web ngày nay.
Sự khác biệt giữa Dark Web và Deep Web
Dark Web và Deep Web là hai khái niệm thường bị nhầm lẫn với nhau.
- Deep Web: đề cập đến phần nội dung của internet mà các công cụ tìm kiếm như Google không thể lập chỉ mục được. Điều này bao gồm các nội dung nằm trong các cơ sở dữ liệu của chính phủ hoặc doanh nghiệp, các trang web được bảo mật bằng mật khẩu, v.v. Deep web chiếm phần lớn thông tin trên internet.
- Dark Web: là một phần nhỏ của Deep Web, nơi người dùng cố tình che giấu danh tính và vị trí của họ thông qua các công cụ như Tor hay I2P. Dark Web chỉ chiếm khoảng 0.01% internet.
Như vậy, Deep Web rộng lớn hơn và không hoàn toàn mang tính bất hợp pháp. Trong khi đó, Dark Web nhỏ hơn nhưng được biết đến nhiều hơn với các hoạt động phi pháp.
Đặc điểm nổi bật của Dark Web
Dark Web có một số đặc điểm sau:
Tính ẩn danh cao
Dark Web cho phép người dùng hoạt động trực tuyến một cách ẩn danh và hầu như không thể bị truy vết. Điều này đạt được nhờ các công nghệ:
- Mã hóa (encryption) dữ liệu: Dữ liệu được mã hóa để bảo mật thông tin truyền tải.
- Ẩn vị trí vật lý thực tế của người dùng thông qua các nút trung chuyển (relay). Các giao thức như Tor sẽ che giấu địa chỉ IP thực của người dùng.
- Sử dụng các loại tiền ảo (cryptocurrency) như Bitcoin để các giao dịch trở nên ẩn danh và không thể truy nguồn gốc.
Nhờ vậy, người dùng có thể nghiên cứu, trao đổi thông tin nhạy cảm mà không sợ bị đe dọa. Tuy nhiên, tính ẩn danh cũng khiến Dark Web trở thành nơi ẩn náu cho nhiều hoạt động phi pháp.
Các loại nội dung phổ biến
Do tính ẩn danh, Dark Web chứa đựng nhiều loại nội dung gây tranh cãi, bao gồm:
- Thông tin nhạy cảm: các bí mật doanh nghiệp hay tài liệu mật của chính phủ. Người tiết lộ thông tin có thể sử dụng Dark Web để bảo vệ danh tính.
- Thị trường chợ đen: Mua bán ma túy, vũ khí, thông tin cá nhân trộm cắp… thông qua các trang web được vận hành bởi các băng nhóm tội phạm.
- Hoạt động tội phạm: thuê sát thủ, đặt hàng tấn công mạng (hacker), rửa tiền…
- Nội dung đồi trụy, bạo lực: có thể bị cấm trên internet bình thường.
Tuy nhiên, Dark Web cũng có nhiều nội dung lành mạnh như các diễn đàn chính trị, tin tức cấm, tài liệu lịch sử nhạy cảm… nhằm phục vụ lợi ích cộng đồng.
Công nghệ sử dụng
Một số công nghệ phổ biến để truy cập và vận hành Dark Web:
- Tor: Mạng lưới ẩn danh phổ biến nhất hiện nay. Tor che giấu vị trí người dùng bằng cách chuyển tiếp dữ liệu qua nhiều máy chủ trung gian.
- I2P: Tương tự như Tor nhưng hoạt động dựa trên mô hình peer-to-peer. I2P được sử dụng ít hơn Tor.
- Freenet: Cho phép chia sẻ các file một cách ẩn danh thông qua mạng lưới phân tán.
- VPN: Ẩn địa chỉ IP thật của người dùng đồng thời mã hóa dữ liệu.
- Cryptocurrencies: Các đồng tiền ảo như Bitcoin giúp các giao dịch trở nên ẩn danh. Chúng thường được ưa chuộng trên Dark Web.
Nội dung thường thấy trên Dark Web
Dark Web chứa đựng nhiều loại nội dung khác nhau, có thể phân loại như sau:
Các diễn đàn trao đổi thông tin
Đây là một trong những nội dung phổ biến nhất trên Dark Web. Các diễn đàn cho phép người dùng thảo luận đủ loại chủ đề, từ chính trị, xã hội cho đến các vấn đề nhạy cảm và bất hợp pháp. Một số diễn đàn nổi tiếng có thể kể đến như The Hub, Galaxy2, Dark0de Forum. Người dùng phải xác thực danh tính trước khi tham gia các diễn đàn này. Nhiều diễn đàn cấm chia sẻ thông tin cá nhân hoặc hoạt động phi pháp. Tuy nhiên, một số vẫn là nơi hoạt động của bọn tội phạm.
Thị trường chợ đen
Bán các loại hàng hóa và dịch vụ bất hợp pháp là một trong những mục đích chính của nhiều trang Dark Web. Chúng bao gồm:
- Ma túy: cocaine, heroin, thuốc lắc…
- Vũ khí: súng, bom, chất độc…
- Dữ liệu cá nhân: thông tin thẻ tín dụng, tài khoản ngân hàng…
- Dịch vụ tội phạm: thuê sát thủ, hacker tấn công mạng…
Các trang web này thường chỉ chấp nhận thanh toán bằng tiền điện tử và hoạt động rất bí mật. Chúng rất khó bị phát hiện do tính ẩn danh cao của Dark Web.
Nội dung đồi trụy, bạo lực
Đây là một trong những mặt trái của Dark Web. Một số trang web chuyên cung cấp các video, hình ảnh khiêu dâm trẻ em hoặc nội dung bạo lực. Chúng bị cấm trên internet bình thường nhưng vẫn tồn tại trên Dark Web do khó kiểm soát.
Các dịch vụ “nhạy cảm”
Bên cạnh các hoạt động phi pháp, Dark Web còn cung cấp một số dịch vụ hợp pháp nhưng nhạy cảm như:
- Mua bán thông tin bí mật của doanh nghiệp, tổ chức
- Các dịch vụ bảo mật, hacking để kiểm tra lỗ hổng của các công ty
- Các tài liệu lịch sử nhạy cảm mà chính phủ muốn kiểm duyệt.
Những dịch vụ này tồn tại để phục vụ nhu cầu đặc biệt của một bộ phận người dùng cũng như phản ánh những hạn chế về tự do ngôn luận trên internet ngày nay.
Những rủi ro khi truy cập Dark Web
Mặc dù có những mặt tích cực, Dark Web vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro người dùng cần lưu ý:
Nguy cơ về bảo mật thông tin
- Mã độc, phần mềm gián điệp có thể đánh cắp dữ liệu cá nhân nếu truy cập Dark Web không cẩn trọng.
- Bị các tổ chức, chính phủ theo dõi hoạt động trực tuyến nếu không sử dụng công cụ ẩn danh tốt.
- Thông tin thanh toán, tài khoản ngân hàng có thể bị đánh cắp nếu sử dụng không đúng cách.
Khả năng tiếp xúc nội dung độc hại
- Rất dễ gặp phải các trang web đồi trụy, bạo lực nếu không cẩn trọng.
- Dễ bị lôi kéo tham gia các hoạt động phạm pháp như mua bán ma túy, vũ khí.
- Trẻ em dễ bị tiếp xúc sớm với nội dung không phù hợp.
Nguy cơ bị lừa đảo
- Mua phải hàng giả, hàng nhái, bị mất tiền.
- Trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo, scam trên mạng.
- Không thể báo cáo lên cơ quan chức năng khi bị mất tiền hoặc lừa đảo.
Nhìn chung, người dùng cần có kiến thức và công cụ bảo mật đầy đủ khi truy cập Dark Web để tránh các rủi ro.
Hướng dẫn cách truy cập Dark Web
Để truy cập Dark Web an toàn, người dùng cần làm theo các bước sau:
Sử dụng công cụ kết nối ẩn danh
Trình duyệt Tor Browser hoặc các công cụ tương tự là cần thiết để truy cập Dark Web. Chúng sẽ che giấu địa chỉ IP thật của bạn và mã hóa dữ liệu. Một số lựa chọn phổ biến:
- Tor Browser (miễn phí)
- Brave Browser (có tích hợp Tor)
- I2P
- Freenet
- VPNs như NordVPN, ProtonVPN, ExpressVPN…
Tìm và truy cập các trang .onion
Các trang Dark Web sử dụng tên miền đặc biệt .onion thay vì .com hay .net thông thường. Bạn cần tìm các liên kết .onion trên các diễn đàn, mạng xã hội hoặc công cụ tìm kiếm chuyên dụng như Ahmia, Torch… Một số trang .onion phổ biến:
- Facebook: https://facebookcorewwwi.onion
- BBC News: https://www.bbcnewsv2vjtpsuy.onion
- DuckDuckGo: http://3g2upl4pq6kufc4m.onion
Sử dụng các biện pháp bảo mật thêm
Để tăng tính an toàn, bạn nên:
- Không cung cấp bất kỳ thông tin cá nhân nào.
- Kiểm tra kỹ bất kỳ liên kết nào trước khi nhấp vào để tránh mã độc.
- Chỉ truy cập các trang web đáng tin cậy và có uy tín.
- Sử dụng các công cụ chống virus, firewall mạnh mẽ.
- Chỉ sử dụng thiết bị dành riêng cho Dark Web, không dùng chung với thiết bị dùng cho công việc và cuộc sống thường ngày.
Sử dụng tiền điện tử để giao dịch
Hầu hết các trang Dark Web chỉ chấp nhận tiền điện tử như Bitcoin, Monero… để giao dịch. Bạn cần tìm hiểu kỹ cách tạo và sử dụng các loại tiền này một cách an toàn.
Kết luận
Dark Web là mặt trái của internet, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho người dùng. Tuy nhiên, nó cũng có những giá trị nhất định về mặt tự do ngôn luận và quyền riêng tư. Người dùng cần nâng cao nhận thức và trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để tự bảo vệ mình khi truy cập Dark Web. Hiểu rõ các lợi ích cũng như rủi ro của Dark Web là gì sẽ giúp mọi người sử dụng nó một cách thông minh, an toàn và hiệu quả hơn.